മക്ക: മക്കയിൽ മുസ്‌ലിം വേൾഡ് ലീഗിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ പാക്കിസ്ഥാനിലെയും അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലെയും മുതിർന്ന പണ്ഡിതന്മാർ “മക്ക സമാധാന പ്രഖ്യാപനത്തിൽ” ഒപ്പുവച്ചു. ആദ്യമായാണ് അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലെ പ്രമുഖ പണ്ഡിതന്മാർ അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലെ യുദ്ധം ചെയ്യുന്ന വിഭാഗങ്ങൾ തമ്മിൽ അനുരഞ്ജനം കൈവരിക്കുകയെന്ന ലക്ഷ്യത്തോടെ പാകിസ്ഥാനുമായി സമാധാന കരാറിൽ ഒപ്പ് വെക്കുന്നത്. ഇതിനെ ചരിത്രപരമെന്നാണ് മുസ്‌ലിം വേൾഡ് ലീഗ് വിശേഷിപ്പിച്ചത്. ഇസ്‌ലാമിലെ സമാധാനം, സഹിഷ്ണുത, മിതത്വം, അനുരഞ്ജനം എന്നിവ ചർച്ച ചെയ്യുന്നതിനൊപ്പം 5 സെഷനുകളിലൂടെയും മുതിർന്ന പണ്ഡിതന്മാരിൽ നിന്നുള്ള 20 ലധികം മുഖ്യ പ്രഭാഷകരും പങ്കെടുക്കുന്ന ചർച്ചകളിലാണ് മക്കയിൽ സമാധാന കരാർ സാധ്യമാക്കിയത്. ഇസ്‌ലാമിക തത്ത്വങ്ങൾ, സമാധാനത്തിന്റെയും സുരക്ഷയുടെയും പ്രാധാന്യം, പ്രാദേശിക സംഘർഷങ്ങൾ പരിഹരിക്കുന്നതിലും സമാധാന ശ്രമങ്ങളെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നതിലും പണ്ഡിതന്മാരുടെ പങ്ക് എന്നിവ ചർച്ച ചെയ്തതിനൊപ്പമാണ് അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലെ “സമാധാന പ്രഖ്യാപനം” ഇരു കൂട്ടരും തമ്മിൽ ഒപ്പ് വെച്ചത്.
ദീർഘകാലമായി നിലനിൽക്കുന്ന അഫ്ഗാൻ പ്രതിസന്ധിക്ക് പരിഹാരത്തിന് വഴിയൊരുക്കുന്ന ചർച്ചകൾക്ക് പിന്തുണ നൽകി എല്ലാ തരത്തിലുള്ള അക്രമങ്ങളെയും തീവ്രവാദങ്ങളെയും അതിന്റെ എല്ലാ രൂപങ്ങളിലും പ്രകടനങ്ങളിലും നിരസിക്കുകയും ചെയ്യുന്നതാണ് ചരിത്രപരമായ സമാധാന പ്രഖ്യാപനം. കഴിഞ്ഞ നാല് പതിറ്റാണ്ടുകൾ അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ യുദ്ധങ്ങളുടെ കയ്പ്പ് ആസ്വദിച്ചു, ഒപ്പം ഭൂമിയെയും ജനതയെയും നശിപ്പിച്ച സംഭവങ്ങളും യുദ്ധങ്ങളും അഫ്ഗാൻ അനുഭവിച്ചു. സൃഷ്ടിപരമായ സംഭാഷണത്തിലൂടെയും ഫലപ്രദമായും അഫ്ഗാൻ പ്രശ്നം പരിഹരിക്കാനുള്ള വഴികൾ തേടാനുള്ള ഗുരുതരമായ ശ്രമമാണ് ഈ സമ്മേളനമെന്നു ഒഐസി അംബാസഡറും അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ റിപ്പബ്ലിക്കിന്റെ സ്ഥിരം പ്രതിനിധിയുമായ ഡോ. ഷാഫിക് സമീം വ്യക്തമാക്കി.
അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലെ വൈരുദ്ധ്യ കക്ഷികളും അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലെ പരസ്പരവിരുദ്ധമായ കക്ഷികളും തമ്മിലുള്ള അനുരഞ്ജന പ്രക്രിയയെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നതിലൂടെയും രാഷ്ട്രീയ, സാമൂഹിക, സാമ്പത്തിക, മറ്റു അനുബന്ധ പ്രശ്നങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെ അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിൽ നടന്നുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന രക്തച്ചൊരിച്ചിൽ തടയുന്നതിനും അഫ്ഗാൻ ജനതയെ സമാധാനം, അനുരഞ്ജനം, സ്ഥിരത, പുരോഗതി എന്നിവയുടെ പാതയിലേക്ക് നയിക്കുന്നതിനും, അക്രമം ഒരു മതവുമായും ദേശീയതയുമായും ബന്ധപ്പെട്ടിട്ടില്ലെന്ന് ഊന്നിപ്പറയുന്നതുമാണ് സമാധാന കരാർ. സമാധാന കരാറിന് വേദിയൊരുക്കിയ സഊദി ഭരണാധികാരിക്കും കിരീടാവകാശിക്കും പാക്കിസ്ഥാനിലെയും അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലെയും പണ്ഡിതന്മാർ നന്ദി രേഖപ്പെടുത്തി. ഇസ്‌ലാമിക ലോകത്തെ പണ്ഡിതന്മാർക്കിടയിലും പാകിസ്ഥാനിലെയും അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലെയും പണ്ഡിതന്മാർക്കിടയിലും ഈ പ്രഖ്യാപനത്തിലൂടെ ഉണ്ടാകുന്ന ഐക്യം നില നിൽക്കാൻ വേണ്ടിയുള്ള പരിശ്രമങ്ങളെയും സംഘം എടുത്തുകാട്ടി.
സമ്മേളനത്തിന്റെ ഉദ്ഘാടന സെഷനിൽ മുസ്‌ലിം വേൾഡ് ലീഗ് സെക്രട്ടറി ജനറലും അസോസിയേഷൻ ഓഫ് മുസ്‌ലിം സ്‌കോളേഴ്‌സ് ചെയർമാനുമായ ശൈഖ് മുഹമ്മദ് ബിൻ അബ്ദുൾ കരീം അൽ-ഈസ, പാകിസ്ഥാനിലെ ഇസ്‌ലാമിക, മത സഹിഷ്ണുത മന്ത്രി ഷെയ്ഖ് നൂർ അൽ-ഹഖ് ഖാദിരി, അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലെ ഹജ്ജ്, എൻ‌ഡോവ്‌മെൻറ്, ഗൈഡൻസ് മന്ത്രി ഷെയ്ഖ് മുഹമ്മദ് കാസിം ഹാലിമി, ഇരു രാജ്യങ്ങളിലെയും മുതിർന്ന പണ്ഡിതന്മാർ പങ്കെടുത്തു.
